W listopadowe święta – Wszystkich Świętych i Zaduszki – wolontariusze Fundacji Grupy PKP zapalili znicze na grobach osób, które swoje życie poświęciły pracy na kolei. W tym roku szczególnie pamiętamy o tych związanych z kolejową linią średnicową, która niedawno obchodziła swoje 90. urodziny. Została otwarta 2 września 1933 r.

Na Starych Powązkach zostali pochowani m.in.:

• Stanisław ROHN (1845-1896), który już w 1884 r. wspólnie ze Stefanem Zielińskim przedstawił koncepcję przeprowadzenia linii kolejowej tunelem pod Alejami Jerozolimskimi, wybudowania mostu na Wiśle oraz nasypów i mniejszych wiaduktów na Powiślu.
• Aleksander WASIUTYŃSKI (1859-1944) autor projektu linii średnicowej z 1919 r., który przewidywał od razu linię czterotorową. Dokumentację zatwierdzono w 1921 r., a budowę rozpoczęto w 1924 r.
• Czesław PRZYBYLSKI (1880-1936) projektant i Andrzej PSZENICKI (1869-1941) autor konstrukcji dworca Głównego. Budowę realizowano do 1940 r.
• Kazimierz Stefan BRANDT (1895-1982), który wraz z architektami J. Tokarzewskim i J. Wolskim zaprojektował tymczasowy dworzec Śródmieście z halą operacyjną przy ul. Marszałkowskiej. Oryginalnym fragmentem tego projektu była kryta pochylnia dla pieszych, której projekt został podpisany 18 lutego 1949 r.
• Arseniusz ROMANOWICZ (1910-2008) projektant dworca Centralnego oraz większości dworców i przystanków na linii średnicowej.
• Stanisław PLEWAKO (1905-1993) pionier elektryfikacji kolei polskich. W okresie międzywojennym prowadził studia europejskich systemów trakcji elektrycznej i taboru, które w połowie lat 30. XX w. umożliwiły transfer nowoczesnej technologii do polskiego kolejnictwa.
• Stanisław KUCZBORSKI (1907-1994) organizator, później dyrektor Biura Elektryfikacji Kolei. Piętnaście lat kierował zakładem trakcji elektrycznej w COBiRTK.

Znicze zapalono tradycyjnie na grobach Stanisława Wysockiego (1805-1868), projektanta i budowniczego Drogi Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej i Leona Miaskowskiego (1822-1892), pierwszego polskiego maszynisty kolejowego.

W Dzień zaduszny znicze zapalono na grobach

• Wiktora TYSZKO na Powązkach Wojskowych - pracował początkowo jako kierownik akumulatorowi w wagonowni na Szczęśliwcach, potem projektant w Kierownictwie Elektryfikacji Kolei, wreszcie – do wybuchu II wojny światowej – naczelnik Głównych Warsztatów Elektrotrakcyjnych Warszawa Czyste przy Armatniej.
• Witolda PIOTROWSKIEGO (zm. 2009) na Bródnie - inżynier budownictwa lądowego, realizował m.in. budowę mostu na linii średnicowej.
• Romana PODOSKIEGO (1873-1954) w Zielonce - w 1918 r. opracował pierwszy projekt elektryfikacji kolei w Polsce, który później kilkakrotnie modyfikował. Był inicjatorem systemu zasilania trakcji elektrycznej prądem stałym o napięciu 3 kV. Za zadanie pierwszorzędne uznał zelektryfikowanie Warszawskiego Węzła Kolejowego. Szczegółowy plan tego przedsięwzięcia opracował w latach 1928–1930.

Fot.: Marek Moczulski

Fundacja Grupy PKP